Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy
Czynniki ryzyka:
- infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV)
- wiek (zachorowalność zwiększa się wraz z wiekiem, szczyt zachorowań przypada pomiędzy 45 a 55 rokiem życia)
- wczesne rozpoczęcie życia seksualnego
- duża liczba partnerów seksualnych
- duża liczba porodów
- niski status społeczny i ekonomiczny
- palenie papierosów
- stwierdzona wcześniej zmiana patologiczna w badaniu cytologicznym
- partnerzy seksualnie niemonogamiczni, z infekcją HPV (ryzyko zachorowania wzrasta 20-krotnie)
Program jest przeznaczony dla Kobiet w wieku 25-59 lat (zgodnie z rocznikiem), które w ciągu ostatnich 3 lat nie wykonywały badania cytologicznego. Badanie można wykonać w każdym gabinecie ginekologicznym, który ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Badania są bezpłatne i nie wymagają skierowania. Panie z określonej grupy wiekowej zgłaszają się do jednej z wybranych placówek (adresy placówek)
Program składa się z trzech etapów:
I, II Etap podstawowy
Podczas wizyty u ginekologa lekarz lub położna pobierają materiał do badania, który zostanie wysłany do oceny mikroskopowej. W zależności od wyników, lekarz podejmie decyzję o dalszym działaniu.
Może to być:
- zalecenie ponownego zgłoszenia się na badanie po trzech latach, jeśli wynik jest prawidłowy i brak czynników ryzyka
- zalecenie wcześniejszego badania cytologicznego (po 12 miesiącach) w ramach programu w uzasadnionych przypadkach dotyczy to przede wszystkim kobiet obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV - typem wysokiego ryzyka) - co 12 miesięcy
- skierowanie do odpowiedniej placówki realizującej świadczenia zdrowotne w ramach Etapu pogłębionej diagnostyki programu, jeżeli konieczna jest weryfikacja wstępnego rozpoznania
III Etap pogłębionej diagnostyki
Jeżeli na podstawie badań zostaną wykryte nieprawidłowe zmiany, niezbędny jest etap pogłębionej diagnostyki, który obejmuje:
- badanie kolposkopowe
- w przypadku zaistnienia wskazań do weryfikacji obrazu kolposkopowego - pobranie celowanych wycinków do badania histopatologicznego (biopsja), a następnie:
- ocena histopatologiczna pobranego materiał
