Profilaktyczne badania dla kobiet w ciąży wykonuje się w celu oceny stanu zdrowia przyszłej matki oraz oceny rozwoju dziecka. Ich regularnie wykonywanie w czasie ciąży pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych nieprawidłowości i podjęcie bardziej skutecznego leczenia. Opieka zdrowotna nad kobietą w ciąży jest wzmożona i uregulowana rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 roku. Przedstawiono w nim zalecany zakres bezpłatnych świadczeń profilaktycznych i działań w zakresie promocji zdrowia oraz bezpłatnych badań diagnostycznych i konsultacji medycznych, wykonywanych u kobiet w okresie fizjologicznej ciąży, wraz z okresami ich przeprowadzania. Są one zlecane lub wykonywane przez lekarza prowadzącego ciążę lub położną. Poniżej przedstawiono wykaz zalecanych świadczeń i badań profilaktycznych dla kobiet w ciąży.
Jaskra to choroba, która prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego, a w konsekwencji do utraty wzroku. Najczęstszą jej przyczyną jest podwyższone ciśnienie w gałce ocznej. Choroba ta jest dość podstępna ponieważ rozwija się szybko i najczęściej bezobjawowo. Podstawą wczesnego rozpoznania jaskry jest właściwa ocena czynników ryzyka, a zwłaszcza wiadomość o występowaniu tej choroby w rodzinie. Badania kontrolne w kierunku jaskry należy wykonać 1 – 2 razy w roku. Dorośli i dzieci z krótkowzrocznością, bez względu na wiek powinni przynajmniej raz w roku przebadać się w kierunku jaskry.
USG jamy brzusznej w celach profilaktycznych warto wykonywać co najmniej raz na 3 lata. Badanie to pozwala ocenić stan narządów jamy brzusznej i wykryć nawet drobne nieprawidłowości i zmiany w ich budowie. Narządy, które można zbadać dzięki USG jamy brzusznej to: macica i przydatki, pęcherz, śledziona, nerki, pęcherzyk żółciowy, wątroba, drogi żółciowe, trzustka, aorta i inne duże naczynia oraz gruczoł krokowy.
W obrębie medycyny pracy wyróżnia się cztery rodzaje badań profilaktycznych: wstępne, okresowe, kontrolne oraz badania do celów sanitarno-epidemiologicznych. W celu wykonania profilaktycznych badań lekarskich pracownik powinien otrzymać skierowanie od pracodawcy. Koszty badań ponosi pracodawca. Badania profilaktyczne przeprowadzane są przez lekarzy, którzy posiadają odpowiednie kwalifikacje tzw. lekarz medycyny pracy.
Gruźlica to choroba rozpowszechniona na całym świecie i obecnie dotyczy głównie ubogich warstw ludności. Blisko jedna trzecia populacji była lub jest narażona na prątki gruźlicy [1]. Nie u każdej zarażonej osoby rozwinie się pełnoobjawowa choroba, ponieważ w wielu przypadkach zakażenie pozostaje bezobjawowe. W Polsce w 2010 roku zarejestrowano 7509 zachorowań na gruźlicę. Od kilkudziesięciu lat rejestruje się spadek liczby zachorowań na gruźlicę - w latach 1998-2010 roczne tempo spadku zachorowań wynosiło 4% [2].
