Nadwaga i otyłość jest skutkiem braku równowagi pomiędzy energią przyjmowaną z pożywienia a energią wydatkowaną. W zapobieganiu nadwadze i otyłości ważna jest nie tylko ilość spożywanych kalorii, ale również prawidłowo zbilansowana dieta, której podstawę powinna stanowić piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej dla osób dorosłych (oprac. przez IŻŻ w Warszawie).
Zgodnie ze wskazaniami przedstawionymi na piramidzie podstawą do zachowania zdrowia i właściwej masy ciała jest regularna aktywność fizyczna. Ponadto powinniśmy spożywać więcej warzyw i owoców, zrezygnować z węglowodanów prostych, pozbawionych cennego błonnika na korzyść węglowodanów złożonych, a więc spożywać razowe pieczywo, brązowy ryż, pełnoziarnisty makaron, gruboziarniste kasze czy płatki zbożowe.
W prawidłowo zbilansowanej diecie powinny znaleźć się, także produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu. Należy więc spożywać jogurty naturalne, twarogi, kefiry, maślanki, a ograniczyć: desery mleczne, ser źółty, tłuste twarogi, śmietanę.
Kolejnym bardzo ważnym krokiem mającym na celu redukcję masy ciała oraz utrzymanie dobrego stanu zdrowia jest odpowiednia ilość białka. Jego żrodlwm są produkty zwierzęce np. chude gatunki mięs (drób, cielęcina, chuda wołowina). Dobrym źródłem białka roślinnego są suche nasiona roślin strączkowych (fasola, soczewica,ciecierzyca,soja).
Również niezbędnym jest zamiana tłuszczy nasyconych: słodycze, dania gotowe i typu „fast food”, margaryna na tłuszcze nienasycone, które znajdziemy w oliwie z oliwek, oleju lnianym, orzechach, migdałach, pestkach dyni i słonecznika, avokado oraz spożywanie przynajmniej 2 razy w tygodniu tłustych ryb morskich takich jak: łosoś, makrela, tuńczyk, śledź, szprot, sardynka.
Aby przyspieszyć metabolizm należy pamiętać również o regularnym nawodnieniu, a więc piciu wody mineralnej, herbat ziołowych, owocowych. Niezbędnym jest rezygnacja ze słodkich przekąsek, które mają wysoką wartość energetyczną lecz bardzo niską wartość odżywczą przez co okreśłne są jako tzw. "puste kalorie".
Nie zapominajmy o regularnym spożywaniu posiłków oraz o odpowiednich technikach sporządzania potraw takich jak gotowanie w niewielkiej ilości wody, gotowanie na parze, duszenie, pieczenie w folii czy rękawie.
Zmiana nawyków żywieniowych oraz dieta dostosowana do indywidualnych potrzeb wynikających ze stanu zdrowia i zapotrzebowania kalorycznego to klucz do profilaktyki nadwagi i otyłości.
Pamiętajmy , że dobrze zbilansowana dieta nie powinna być wprowadzana jako chwilowa zmiana, po której wracamy do poprzedniego sposobu jedzenia. Zdrowe nawyki żywieniowe i regularna aktywność fizyczna powinny stanowić trwały element naszego stylu życia.
Artykuł opracowany przez Uzdrowisko Rabka S.A - Realizatora programu polityki zdrowotnej pn. "Zapobieganie nadwadze i otyłości wśród mieszkańców województwa malopolskiego" w 2021 roku.