O uzależnieniach

Problemy związane z uzależnieniem od substancji psychoaktywnych znane są większości z nas. Wszyscy spotkaliśmy w swoim życiu osoby, które były pod wpływem alkoholu lub innej substancji albo słyszeliśmy o wypadkach samochodowych, utracie zdrowia, życia, przemocy, nieodpowiedzialności osób uzależnionych i cierpieniu ich bliskich.

Uzależnienie może dotknąć każdego z nas lub kogoś z naszej rodziny czy przyjaciół. Mitem jest przekonanie, iż uzależnionymi są tylko ludzie z marginesu społecznego, którym nie powiodło się w życiu bądź wszystko stracili. W rzeczywistości, człowiekiem uzależnionym może być każdy z nas, nasz ojciec, matka, mąż, żona, siostra, brat, przyjaciel, przyjaciółka, możemy razem studiować, pracować, mieć dzieci w tych samych przedszkolach lub szkołach.

Niestety wraz z rozwojem cywilizacji nieustannie pojawiają się różnorodne, nowe substancje uzależniające, w tym coraz częściej zagrożeniem stają się także uzależnienia behawioralne (np. jedzenie, seks, zakupy, nałogowe korzystanie z najnowszych zdobyczy technologicznych lub hazard). Niepokojącym jest również fakt, że obniża się średnia wieku, w którym młody człowiek sięga po substancje psychoaktywne i to, że zjawisko związane z uzależnieniami generuje bardzo wysokie koszty społeczne i ekonomiczne.

Mając na uwadze rozpowszechnienie uzależnień od substancji psychoaktywnych i obserwując długofalowe niekorzystne skutki ich oddziaływania na społeczeństwo, Województwo Małopolskie podejmuje działania zapobiegawcze mające na celu ograniczenie powyższego zjawiska. Jednym z działań jest stworzenie i zapoznanie Państwa z zakładką „Przeciwdziałanie uzależnieniom”, na której znajdą Państwo informacje o bieżących wydarzeniach, podejmowanych działaniach na terenie województwa oraz informacje o wojewódzkich jednostkach działających na rzecz pomocy osobom uzależnionym.

Mini słowniczek pojęć związanych z uzależnieniami

Uzależnienia – (słownik PWN) med. zaburzenie zdrowia, stan psychologicznej albo psychicznej i fizycznej zależności od jakiegoś psychoaktywnego środka chemicznego, przejawiający się okresowym lub stałym przymusem przyjmowania tej substancji w celu uzyskania efektów jej działania lub uniknięcia przykrych objawów jej braku (abstynencyjne objawy).

Alkoholizm – (słownik PWN) termin oznaczający różne następstwa nadmiernego spożywania alkoholu etylowego — mało precyzyjny, obecnie rzadziej używany i raczej niezalecany.

Narkomania – (słownik PWN) stałe lub okresowe używanie w celach innych niż medyczne środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, w wyniku czego może powstać lub powstało uzależnienie od nich.

Uzależnienia behawioralne - (wg M. Rowicka „Uzależnienia behawioralne. Terapia i profilaktyka” Warszawa, 2015) formy zaburzeń (nałogów) niezwiązanych z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych, a z niekontrolowanym wykonywaniem pewnych czynności (np. graniem w gry hazardowe).

Osoba uzależniona – (z ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani) osoba, która w wyniku używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych albo używania ich w celach medycznych znajduje się w stanie uzależnienia od tych środków lub substancji.

Ryzykowne spożywanie alkoholu (wg PARPA) to picie nadmiernych ilości alkoholu (jednorazowo i łącznie w określonym czasie) niepociągające za sobą aktualnie negatywnych konsekwencji, przy czym można oczekiwać, że konsekwencje te pojawią się, o ile obecny model picia alkoholu nie zostanie zmieniony.

Używanie szkodliwe – (z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii) używanie substancji psychoaktywnej powodujące szkody somatyczne lub psychiczne, włączając upośledzenie sądzenia lub dysfunkcyjne zachowanie, które może prowadzić do niesprawności lub mieć niepożądane następstwa dla związków z innymi ludźmi.

Postrehabilitacja – (z ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomani) to działania kierowane do osób po ukończonym procesie leczenia, a także osób pozostających w trakcie leczenia substytucyjnego. Celem tych działań jest powrót osób uzależnionych do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie, podjęcie pracy, pełnienie ról społecznych.

Redukcja szkód – (wg KBPN) jest to system określonych działań wielodyscyplinarnych, mających na celu zmniejszenie lub wyeliminowanie skutków zdrowotnych przyjmowania substancji psychoaktywnych.

Programy profilaktyczne

Logo Małopolski

Kontakt

Departament Zdrowia, Rodziny,
Równego Traktowania i Polityki Społecznej

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
ul. Racławicka 56, 31-017 Kraków

tel.: 12 63 03 202
e-mail: profilaktyka@umwm.malopolska.pl 

Profilaktyka

Profilaktyka zdrowotna to wszelkiego rodzaju działania mające na celu zapobieganie chorobom oraz innym czynnikom, które negatywnie wpływają na nasz stan zdrowia, zarówno indywidualnego jak i całej populacji