Poza szczepieniami obowiązkowymi nasz Program Szczepień Ochronnych (PSO) obejmuje także szczepienia zalecane, których przeprowadzenie wymaga zaangażowania finansowego ze strony rodziców dziecka ponieważ to właśnie rodzice podejmują decyzję o zakupie szczepionek dla realizacji tego segmentu PSO.
Mieszkańcy Małopolski mają, dzięki zrozumieniu potrzeb zdrowotnych przez Samorząd Województwa Małopolskiego, możliwość częściowej realizacji szczepień zalecanych w ramach samorządowych, programów polityki zdrowotnej, obejmujących szczepienia przeciw meningokokom typu B dla dzieci do lat dwóch i kończących w danym roku kalendarzowym 2 lata, a także przeciw krztuścowi dla osób dorosłych. Szczepienia przeznaczone są dla osób nieobjętych możliwością refundacji ze środków publicznych w ramach obowiązujących przepisów. W pozostałym jednak zakresie czeka nas wydatek co najmniej kilkuset złotych, a wartość ta wzrasta w zależności od zakresu uodpornienia.
Jako lekarz prowadzący od ponad 20 lat czynną profilaktykę chorób zakaźnych wielokrotnie spotykałam rodziców, którzy z przyczyn ekonomicznych nie byli w stanie zabezpieczyć w pełni swych dzieci, mając jednocześnie pełną świadomość ryzyka związanego z tym zaniechaniem. Zetknęłam się jednak także z licznymi przykładami wygospodarowywania środków na zakup szczepionek zalecanych w rodzinach o zdecydowanie niskim statusie finansowym. Pamiętam także rodziców, którzy finansowali pełną profilaktykę swoich pociech po smutnych, a nawet tragicznych doświadczeniach ze starszymi dziećmi, którym takiej profilaktyki nie zagwarantowano.
Od wielu pokoleń wiadomo jest, że profilaktyka jest tańsza od leczenia choroby. Koszty terapeutyczne w chorobach zakaźnych wielokrotnie przekraczają poziom wydatków na zapobieganie im. Trudno wyliczyć koszt dyskomfortu dziecka związanego z jego pobytem w szpitalu czy precyzyjnie oszacować straty finansowe wynikające z oderwania rodziców chorującego dziecka od pracy. Powszechnie znany jest problem ograniczonej dostępności do świadczeń rehabilitacyjnych związanej z ich niedofinansowaniem, które są niezbędne po przebyciu ciężkich powikłań występujących w przebiegu chorób zakaźnych. Ryzyko zachorowania na chorobę zakaźną, przeciw której możemy się zaszczepić jest nieporównanie wyższe od ryzyka wystąpienia u osoby szczepionej niepożądanych objawów po podaniu szczepionki.
Trudno zatem nie apelować do rodzin naszych małych pacjentów, aby przed zakupem kolorowej zabawki, kompletu modnych ubranek, czy też modelu wózka spacerowego najnowszej generacji lub innego tego typu „hitu”, żeby zastanowić się, czy nie byłoby lepiej przeznaczyć te środki na najlepszy, moim zdaniem wspólny rodzinny prezent, którym są szczepionki gwarantujące zdrowie. Przy takim podejściu życzenia wielu lat zdrowia wypowiadane podczas licznych okazji urodzinowych czy świątecznych, nabiorą głębszego znaczenia i nie pozostaną jedynie pustymi frazesami. Mając na uwadze radość dzieci, nie namawiamy do odstąpienia od zakupu tradycyjnego prezentu, zachęcamy jedynie do tego żeby prezent był drobny, bo dzieci potrafią cieszyć się z drobiazgów, a za pozostałą resztę planowanej kwoty zakupić szczepionki.
Kiedy nadchodzi czas poszukiwania prezentów świątecznych i prezentów na wiele innych okazji w ciągu roku, może warto zastanowić się czy inwestycja w zdrowie nie jest najlepszym dowodem miłości i troski. Pomyślmy czy zakup pakietu szczepień ochronnych dla naszych dzieci lub starszych członków naszej rodziny nie byłby wartościowym upominkiem pod choinkę. Jest to prezent, który może nam zapewnić w przyszłości spędzanie wspólnego czasu bez chorób i powikłań. Myślę, że warto to rozważyć.
dr Hanna Czajka
specjalistkachorób zakaźnych i pediatrii
grafika: Pexels.com stworzona przez Laura James
