W programie mogą wziąć udział:
-
kobiety powyżej 65 roku życia,
-
kobiety w wieku 40-64 lat z co najmniej jednym dodatkowym czynnikiem złamania,
-
mężczyźni powyżej 75 roku życia, w przypadku objęcia badaniem całej puli kobiet,
w tym:
-
mieszkańcy województwa małopolskiego,
-
osoby, które nie są uczestnikami innego programu o podobnym charakterze finansowanym ze środków publicznych i nie uczestniczyły w tego typu programie w ciągu ostatnich 24 miesięcy,
- w ciągu ostatnich 24 miesięcy nie miały przeprowadzonego badania densytometrycznego w zakresie szyjki kości udowej (chyba, że od czasu badania wystąpiły nowe czynniki ryzyka),
- nie miały dotychczas rozpoznanej osteoporozy.
Kobieta w wieku 40-64 lat musi mieć stwierdzony co najmniej jeden z poniższych dodatkowych czynników ryzyka złamania osteoporotycznego:
- zaburzenia hormonalne (w tym nadczynność przytarczyc, nadczynność kory nadnerczy, nadczynność tarczycy, akromegalia, cukrzyca typu 1, endometrioza, hiperprolaktynemia, hipogonadyzm pierwotny lub wtórny, przedwczesna menopauza, wydzielanie peptydu podobnego do parathormonu (PTHrP) przez nowotwór, choroba Addisona);
- choroby układu pokarmowego (w tym zaburzenia trawienia lub wchłaniania np. celiakia, stan po resekcji żołądka lub jelit, stan po operacjach bariatrycznych, choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), przewlekłe choroby wątroby
z cholestazą (zwłaszcza pierwotna marskość żółciowa) lub bez, ciężka niewydolność wątroby, żywienie pozajelitowe) ; - choroby nerek (nefropatie z ucieczką wapnia i fosforu, zespół nerczycowy, przewlekła choroba nerek, zwłaszcza w okresie leczenia nerkozastępczego);
- choroby reumatyczne (w tym reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy);
- choroby układu oddechowego (przewlekła obturacyjna choroba płuc, mukowiscydoza);
- choroby nowotworowe (w tym szpiczak plazmocytowy, białaczka szpikowa, chłoniaki, mastocytoza układowa);
- choroby układu krwiotwórczego (hemofilia, niedokrwistość sierpowatokrwinkowa, talasemie)
- hiperwitaminoza A;
- stan po przeszczepieniu narządu (nerki, płuc, serca, komórek krwiotwórczych, wątroby) – głównie wpływ leków;
- zażywanie leków o negatywnym wpływie na metabolizm kostny m.in – glikokortykosteroidy, hormony tarczycy w dużych dawkach, leki przeciwpadaczkowe (fenobarbital, fenytoina, karbamazepina), heparyna (zwłaszcza niefrakcjonowana), antagoniści witaminy K, cyklosporyna, leki immunosupresyjne w dużych dawkach i inne antymetabolity, żywice wiążące kwasy żółciowe (np. cholestyramina), analogi gonadoliberyny, pochodne tiazolidynodionu (pioglitazon), tamoksifen (u kobiet przed menopauzą), inhibitory aromatazy, inhibitory pompy protonowej, leki przeciwretrowirusowe;
- długotrwałe unieruchomienie niezależnie od przyczyny;
- przebyte złamania niskoenergetyczne w wieku dorosłym;
- niska masa ciała (BMI<18kg/m2)
- sarkopenia (zmniejszenie masy, siły i sprawności mięśni szkieletowych związane z procesem starzenia się lub współistniejącymi chorobami).
