Zdjęcie: Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II
Podobnie jak w innych krajach europejskich, liczba pacjentów z wrodzonymi wadami serca w Polsce stale rośnie. Dokładna liczba takich pacjentów nie jest znana z powodu braku rejestrów, szacuje się, że jest ich w Polsce ponad 110 000. Wiadomo, że liczba ta będzie wzrastała o kolejne kilka tysięcy rocznie.
Poziom kardiologii i kardiochirurgii dziecięcej w Polsce niczym nie odbiega od innych krajów wysokorozwiniętych. Rocznie przeprowadza się ponad 4000 zabiegów kardiochirurgicznych, a kilka tysięcy pacjentów poddawanych jest diagnostyce i zabiegom kardiologicznym. Dalsza opieka nad nimi powinna być kontynuowana w ośrodkach zapewniających kompleksową opiekę kardiologiczną i kardiochirurgiczną dla dorosłych.
Problemy dorosłych z wrodzonymi wadami serca są bardzo złożone. Do poradni dla młodocianych i dorosłych trafiają trzy główne grupy. Są to pacjenci niezdiagnozowani, pacjenci bez interwencji w dzieciństwie oraz pacjenci po złożonych zabiegach kardiologicznych i kardiochirurgicznych. Istotnym obciążeniem rokowania u pacjentów dorosłych z wrodzonymi wadami serca są schorzenia towarzyszące: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe, choroba niedokrwienna serca, w tym zawał mięśnia serca, udar mózgu, zaburzenia krzepnięcia i niewydolność wielonarządowa. Każdy dorosły pacjent z wrodzoną wadą serca wymaga indywidualnego procesu diagnostyczno-terapeutycznego.
Szczególnie trudną grupą są kobiety w ciąży z wrodzonymi wadami serca. Niestety w tej grupie pacjentek na wiele pytań dotyczących planowania i przebiegu ciąży, sposobu rozwiązania oraz możliwości leczenia nie mamy jednoznacznych odpowiedzi. Konieczna jest ścisła współpraca z ginekologami, neonatologami, pediatrami, genetykami, anestezjologami - ważne są też aspekty etyczno-moralne i społeczne.
Powyższe problemy jednoznacznie przekonują, że opieka nad dorosłym z wrodzonymi wadami serca musi być kompleksowa, wielospecjalistyczna i prowadzona przez wykwalifikowany personel medyczny znający problematykę wrodzonych wad serca.
Autor:
Dr hab. med. Lidia Tomkiewicz-Pająk, prof. UJ
Piśmiennictwo:
- Wytyczne dotyczące leczenia dorosłych pacjentów z wrodzonymi wadami serca. Grupa Robocza Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) do spraw leczenia dorosłych pacjentów z wrodzonymi wadami serca 2010. Dokument zatwierdzony przez AEPC (Association for European Paediatric Cardiology). European Heart Journal doi:10.1093/eurheartj/ehq249
- Tomkiewicz-Pajak L, Wojcik T, Chłopicki S, Olszowska M, Pajak J, Podolec J, Sitek B, Musiałek P, Rubis P, Komar M, Podolec P. Aspirin resistance in adult patients after Fontan surgery. Int J Cardiol. 2015 Feb 15;181:19-26.
- Tomkiewicz-Pajak L, Podolec P, Drabik L, Pajak J, Kolcz J, Plazak W. Single ventricle function and exercise tolerance in adult patients after Fontan operation. Acta Cardiol. 2014 Apr;69(2):155-60