Zdjęcie: Pexels/Anamul Rezwan
Zawał serca jest zwykle skutkiem pęknięcia blaszki miażdżycowej i zamknięcia tętnicy wieńcowej, czyli naczynia doprowadzającego krew do serca. Im dłużej tętnica jest zamknięta, tym większy obszar mięśnia sercowego umiera, dlatego im wcześniej rozpocznie się leczenie mające na celu otwarcie tętnicy wieńcowej, tym większa szansa na uratowanie mięśnia sercowego. Zawał może prowadzić do upośledzenia funkcji serca i poważnych powikłań typu zaburzenia rytmu, niewydolność mięśnia sercowego, a nawet do śmierci.
Zawał serca to poważna choroba, która wymusza często od pacjenta zmianę dotychczasowego trybu życia. Należy bardzo rygorystycznie zwalczać czynniki ryzyka miażdżycy: nie palić tytoniu, stosować dietę z jak najmniejszą ilością tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, kontrolować stężenie cholesterolu i cholesterolu LDL (czyli tzw. złego cholesterolu), kontrolować ciśnienie tętnicze i stężenie cukru we krwi (czyli tzw. glikemię) oraz unikać otyłości. Istotna jest stała ambulatoryjna kontrola lekarska oraz stosowanie zaleconych przez niego leków.
Pacjent, który przeszedł ciężką chorobę, taką jak zawał mięśnia sercowego, nie musi i nie powinien rezygnować z normalnego, codziennego funkcjonowania. Pacjenci po zawale serca mogą być tak samo aktywni jak przed nim. Bardzo istotna w tym procesie jest rehabilitacja kardiologiczna, która poprzez odpowiednio dobrany i dawkowany wysiłek fizyczny dostosowany do aktualnego stanu układu sercowo-naczyniowego pacjenta umożliwia odzyskanie jak największej sprawności, poprawę stanu chorego oraz wcześniejszy powrót do aktywnego życia, w tym do pracy zawodowej. Systematyczna aktywność fizyczna będąca podstawą rehabilitacji kardiologicznej przynosi bardzo pozytywne skutki, pomaga zmodyfikować styl życia, poprawia jakość życia pacjenta.
Zalecenia odnośnie do postępowania po przebytym zawale serca różnią się w zależności od indywidualnego przebiegu zawału, skuteczności zabiegu angioplastyki tętnic wieńcowych, a przede wszystkim - stopnia uszkodzenia serca po zawale. Zalecany okres zwolnienia lekarskiego po niepowikłanym zawale serca wynosi najczęściej około 30 dni. W tym okresie pacjent powinien stopniowo wracać do dawnej aktywności fizycznej, unikając jednakże dużych wysiłków fizycznych. Istotny jest również charakter dotychczas wykonywanej pracy zawodowej. Do pracy biurowej można wrócić już po około miesiącu, do pracy fizycznej umiarkowanej najlepiej co najmniej po 2 miesiącach. O zdolności do pracy zawodowej orzeka lekarz medycyny pracy po konsultacji z lekarzem prowadzącym.
Autor:
lek. Aleksandra Lenart
Piśmiennictwo:
-
A. Szczeklik, P. Gajewski (red.). Interna Szczeklika 2015. Podręcznik chorób wewnętrznych; Medycyna Praktyczna, Kraków 2015.
-
L. Pawlicki, „Rehabilitacja kardiologiczna” [w]: Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny Kompendium, J. Czernicki, Z. Dudkiewicz, P. Górski, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2013
