Często białka te występują również u osób zdrowych i nie towarzyszą nowotworom, jednak wartość ich w organizmie zdrowym jest znamiennie inna niż w przypadku nowotworu.
Markery nowotworowe mogą służyć do wykrywania i rozpoznawania nowotworów, określenia stopnia zaawansowania choroby, monitorowania leczenia.
Podstawowe markery nowotworowe:
- beta HCG czyli gonadotropina kosmówkowa, fizjologicznie wzrasta w ciąży spadając do niskich poziomów po prawidłowym porodzie.
Może służyć do wykrywania choroby trofoblastycznej, pomocniczo stosowana w diagnostyce nowotworów jądra
- AFP alfafetoproteina, jej wzrost może świadczyć o obecności raka z komórek wątroby oraz niektórych raków jajnika i jądra (raki zarodkowe)
- CEA antygen karcynoembrionalny charakterystyczny dla grupy raków gruczołowych głównie zlokalizowanych w przewodzie pokarmowym
- CA 125 glikoproteid charakterystyczny dla surowiczego raka jajnika
- PSA charakterystyczny dla raka gruczołu krokowego
- Ca15.3 powiązany z nowotworem złośliwym gruczołu piersiowego.
Należy pamiętać, że marker nowotworowy nigdy nie może być interpretowany w oderwaniu od innych metod diagnostycznych i stanowi wyłącznie jego składową.
