Badanie echokardiograficznie przezklatkowe (inaczej echo serca, ultrasonografia serca) stanowi ważny element diagnostyki kardiologicznej. Jest to nieinwazyjna technika oparta na wykorzystaniu zjawiska odbicia wiązki ultradźwięków od struktur serca i naczyń. Ultradźwięki to fale dźwiękowe o dużych częstotliwościach niesłyszalnych dla ucha ludzkiego. W badaniu echokardiograficznym wykorzystuje się ultradźwięki o częstotliwości 3-10 MHz. Badanie to jest bezbolesne i nieszkodliwe dla zdrowia, rzadko u badanego może wywołać niewielki dyskomfort spowodowany uciskiem głowicy do klatki piersiowej.
Pacjent w trakcie badania leży na lewym boku z uniesioną lewą kończyną- pozycja ta umożliwia lepsze zobrazowanie serca. Lekarz wykonujący badanie przykłada głowicę echokardiograficzną do klatki piersiowej w kilku określonych miejscach. Głowicę pokrywa się substancją (zwykle w postaci żelu), które poprawia obrazowanie. Badanie echokardiograficzne nie wymaga specjalnego przygotowania pacjenta. Zaleca się jednak, żeby pacjent nie jadł nic przez co najmniej 6 godzin przed badaniem z uwagi na mogącą się pojawić konieczność wykonania badania echokardiograficznego przezprzełykowego. Echo przezprzełykowe wykonuje się za pomocą głowicy ultrasonograficznej, którą umieszcza się w przełyku. Pacjentowi miejscowo znieczula się gardło, aby znieść odruch wymiotny podczas badania. Echo przezprzełykowe umożliwia dokładniej zobrazować struktury serca i aorty z uwagi mniejszą odległość głowicy od tych struktur. Badanie echo przezklatkowe i przezprzełykowe należy traktować jako badania wzajemnie się uzupełniające. Badanie echokardiograficzne umożliwia obrazowanie serca w różnych projekcjach i technikach. Badanie dwuwymiarowe (2D) umożliwia ocenę anatomii serca, głównych naczyń i osierdzia, pozwala ocenić czynność skurczową i rozkurczową mięśnia serca, funkcję zastawek, natomiast badanie dopplerowskie pozwala ocenić przepływy krwi w obrębie serca. Wskazania do wykonywania badania echo serca są bardzo szerokie. Powinno być wykonane min. u osób z chorobą wieńcową, po przebytym zawale serca, z niewydolnością serca, z nadciśnieniem tętniczym, z wadą serca, po wszczepieniu zastawek serca, protezy aorty. Z uwagi na łatwą dostępność do badania echokardiograficznego i nieszkodliwość da zdrowia można je wielokrotnie powtarzać, nawet w krótkich odstępach czasu.
Piśmiennictwo:
- T. Böhmeke. Echokardiografia kompendium. Warszawa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2005
- E. Płońska-Gościniak (red.). Kompendium echo. Warszawa. Medical Tribune Polska 2011