W połowie XX wieku rak żołądka był najczęstszym nowotworem złośliwym w Polsce i najczęstszą przyczyną zgonów nowotworowych. Po wprowadzeniu do powszechnego użycia lodówek dla konserwacji mięsa (dawniej popularne było wędzenie i peklowanie), zachorowalność na ten nowotwór zaczęła spadać. Obecnie w Polsce rocznie na raka żołądka zapada ok. 5 000 osób. Do czynników ryzyka oprócz nawyków dietetycznych zalicza się alkohol, palenie tytoniu, a także przewlekłe zapalenie wywołane bakterią Helicobacter pylori, którą przede wszystkim obwinia się za wywołanie wrzodów trawiennych żołądka i dwunastnicy.
Objawy raka żołądka nie są charakterystyczne. Należą do nich: brak apetytu, dyskomfort w nadbrzuszu z uczuciem pełności, niekiedy ból, nudności oraz wymioty. Niekiedy pierwszym objawem jest krwawienie do przewodu pokarmowego z następującą anemią.
Objawy te stanowią wskazania do wziernikowania żołądka – gastroskopii. To proste badanie ma największe znaczenie diagnostyczne. Można je wykonać praktycznie w każdych warunkach. Pobrane tą drogą wycinki z nacieku nowotworowego (także z okolicy wrzodu trawiennego) pozwalają na potwierdzenie podejrzenia klinicznego rozpoznania w badaniu histologicznym (mikroskopowym). Określenie zaawansowania raka konieczne do zaplanowania leczenia powinno obejmować badania obrazowe: USG brzucha oraz tomografię komputerową klatki piersiowej i brzucha celem wykluczenia przerzutów odległych i ocenę możliwości przeprowadzenia radykalnej operacji, tj. leczenia stwarzającego szansę na całkowite wyleczenie.
W najwcześniejszym stadium zaawansowania, najczęściej u chorych bez objawów klinicznych, kiedy mały (do 2 cm) naciek ograniczony jest tylko do błony śluzowej żołądka, możliwe jest wycięcie ogniska przy pomocy gastroskopu operacyjnego. We wszystkich innych przypadkach konieczna jest resekcja, czyli wycięcie obwodowej części żołądka lub całkowite wycięcie żołądka z okolicznymi węzłami chłonnymi, które mogą zawierać przerzuty nowotworowe.
Aby zwiększyć szansę na wyleczenie w zaawansowanych przypadkach przed operacją stosuje się chemioterapię. U chorych z niekorzystnymi cechami prognostycznymi stwierdzonymi badaniem mikroskopowym preparatu operacyjnego leczenie systemowe stosuje się także po operacji.
U chorych z rozsiewem procesu nowotworowego stosuje się chemioterapię klasyczną i leczenie celowane.
Należy pamiętać, że u większości chorych rak żołądka przebiega skrycie. Niekiedy objawy chorobowe są tak niewielkie, że chorobę rozpoznaję się dopiero w fazie rozsiewu (np. wodobrzusze) kiedy trwałe wyleczenie nie jest możliwe. Dlatego nawet niewielkiego dyskomfortu w wodobrzuszu, utrzymującego się braku apetytu, czy utrzymujących się nudności nie należy lekceważyć. Gastroskopia pozwala na wyjaśnienie większości niepokojących objawów, które nie zawsze mają podłoże nowotworowe. Wcześnie wykryty tą drogą rak stwarza największe szanse wyleczenia.
Zdjęcie: żródło - freepik, autor - stefamerpik
